W artykule zastosowano umowne nazewnictwo "Linux", jednak oficjalnie powinno się stosować "GNU/Linux". - http://www.gnu.org/gnu/linux-and-gnu.html
Jaką dystrybucję Linuksa wybrać?
Spis treści
- Opis wybranych dystrybucji
- Jak dobrać dystrybucję?
- Strony www o Linuksie
1) Opis wybranych dystrybucji
Przez 20 lat istnienia Linuksa, wykształciły się setki dystrybucji. To daje możliwość wyboru najbardziej dopasowanej do naszych potrzeb opcji. Poniżej zaprezentowane są trzy dystrybucje, które uważane są za najłatwiejsze w obsłudze - idealne dla początkującego użytkownika.
Linux dla początkujących
Ubuntu [download] - obecnie najpopularniejsza dektopowa dystrybucja
Forum oficjalne: http://ubuntuforums.org
Forum polskojęzyczne: http://forum.ubuntu.pl
- Najlepsze wsparcie techniczne,
- Dziesiątki tysięcy aplikacji,
- Prosty i wygodny interfejs,
- Łatwa instalacja,
Mandriva [download] - oficjalnie uznana za najlepszą dystrybucję dla początkujących
Forum oficjalne: http://forum.mandriva.com
Forum polskojęzyczne: http://www.mandrivaclub.pl/forum/index2.php
- Ergonomiczny interfejs,
- Wygodna aplikacja do konfiguracji systemu - Linux Control Center,
- Łatwa przesiadka z Windows (import dokumentów itd),
openSUSE [download] - stabilna, ergonomiczna, wygodna dystrybucja
Forum oficjalne: http://forums.opensuse.org/
Forum polskojęzyczne: http://forum.suse.pl/
- Wsparcie techniczne,
Linux dla zaawansowanych
Zastosowania desktopowe:
Fedora
Zastosowania serwerowe:
Debian
Slackware
Gentoo
BSD
2) Jak dobrać dystrybucję?
Dobierając odpowiednią wersję Linuksa trzeba sobie zadać pytanie - do czego Linux będzie wykorzystywany:
- Internet (www, e-mail, ftp, grupy dyskusyjne, komunikatory,p2p),
- Biuro,
- Development, web Development,
- Grafika komputerowa, edycja audio/video,
- Multimedia (dvd, dvix, mp3),
Prawda jest taka, że każda z dystrybucji może wykonać wszystkie te zadania. Praktycznie każda aplikacja może być zainstalowana na każdej dystrybucji, więc nie ma problemu z korzystaniem ze swoich ulubionych programów. Prawdziwe różnice między dystrybucjami to:
- Priorytety (bezpieczeństwo, ergonomia, wsparcie sprzętowe itd),
- sposób instalacji aplikacji,
- Wsparcie techniczne,
- Obsługa sprzętu,
- Poprzez słowo "priorytet" należy rozumieć sposób podejścia programistów i użytkowników do dystrybucji. Są dwa skrajne podejścia: bezpieczeństwo i ergonomia. Dystrybucja tworzona z myślą o bezpieczeństwie jest pozbawiona wodotrysków, zbędnych aplikacji czy nawet interfejsu graficznego. Natomiast wersja tworzona z myślą o wygodzie i ergonomii siłą rzeczy musi "odsuwać" bezpieczeństwo na bok (co nie oznacza, że taka dystrybucja staje się łatwym celem dla hakerów). Bogactwo dodatkowych narzędzi, Wizardów i skryptów do np. wykrywania nowego sprzętu sprawiają, że Linux ten nie może skutecznie spełniać zadań serwerowych, za to świetnie się sprawdza w zadaniach biurowych i bez problemu obsłuży pen-drive'a.
- Instalowanie programów w Linuksach są łatwiejsze niż w systemach Windows. Procedura instalacyjna sprowadza się (w przypadku Ubuntu i Debiana) do wykonania polecenia apt-get install <nazwa_programu> np:
Najnowsza wersja przeglądarki internetowej jest automatycznie pobrana z Internetu, zainstalowana, skonfigurowana i skrót do niej od razu pojawia się w Menu.Kod:# apt-get install firefox
Dystrybucje wyposażone są w wygodne katalogi oprogramowania dostępne w przejrzystym GUI, co daje możliwość odnalezienia aplikacji nie znając jej nazwy.
Różnice polegają na tym, że niektóre dystrybucje preferują instalowanie aplikacji pobierając ich paczki (pliki instalacyjne) ze stron internetowych, lub korzystając z komend zademonstrowanych powyżej.- Wsparcie techniczne to głównie dokumentacja i fora dyskusyjne. Początkujący linuksiarz zdany jest na pomoc starszych kolegów, ale na szczęście może liczyć na ich życzliwość niezależnie od dystrybucji. Każda z nich ma bowiem oficjalne i nieoficjalne fora dyskusyjne w każdym języku. Jednak te oficjalne i najaktywniejsze są prowadzone w języku angielskim. Tłumaczenia dokumentacji również są dostępne, jednak jeśli ktoś dobrze zna angielski, niech lepiej zostanie przy pierwowzorze. Ze względu na specyficzny charakter języka technicznego, tłumaczenia mogą być lakoniczne, wybrakowane i mylące.
- Hardware a Linux to rzeczywiście problem. Producenci sprzętu niechętnie wspierają *nix'y i często się zdarza że najnowsza karta dźwiękowa po prostu nie będzie współpracowała z Linuksem. Prędzej czy później sterowniki są dostępne ale trzeba przyznać, że sprawia to poważne problemy. Bywa tak, że jakiś sprzęt nie współpracuje z jedną dystrybucją, za to inna radzi sobie z tym bez problemów. Wniosek jest taki, że gdy coś nie działa, warto sięgnąć po innego pingwina.
Na szczęście nie jest tak tragicznie. Środowisko linuksiarzy zadbało o to, aby udostępnić listy sprzętu, które są kompatybilne z Linuksami. Doskonałym przykładem będzie projekt LinuxTV, który na swoich stronach wiki publikuje obszerną listę kompatybilnego sprzętu.
Dlaczego jest taki problem ze sprzętem i sterownikami? Główną winę ponoszą producenci sprzętu, którzy "zapominają" lub świadomie i otwarcie nie chcą współpracować z developerami innych systemów operacyjnych, dając wsparcie techniczne jedynie produktom Microsoftu.
Ostatecznie wybór Linuksa sprowadza się do podjęcia decyzji, w jaki sposób będziemy z niego korzystać. Czy sposób instalacji/de-instalacji aplikacji nam odpowiada, czy dystrybucja radzi sobie z hardwarem, czy forma forum dyskusyjnego nam odpowiada.
Nieważne, który Linux będzie pierwszy, ważne aby wypróbować co najmniej kilka dystrybucji, potestować przez parę tygodni i wtedy podjąć decyzję, która był najwygodniejsza, z którą było najmniej problemów.
Jeśli chodzi o zaawansowanych użytkowników, nie warto nawet próbować ich przekonywać do innej dystrybucji, niż ta, z której korzystają. Poza jednym wariantem. Rodzina BSD to kolejny krok w poziomie trudności i jakości jeśli chodzi o systemy operacyjne. Każdy, kto opanował system Linux na wysokim poziomie musi prędzej czy później sięgnąć po sysop z rodziny BSD.
3) Strony www o Linuksie
www.jakilinux.pl - najlepsza strona dla zaczynających przygodę z Linuksem,
www.distrowatch.com - informacje dotyczące prawie wszystkich dystrybucji Linunuksa,
www.linuxnews.pl - najświeższe wiadomości
http://linuksowo.pl - polskie forum o Linuksie
http://www.linuxquestions.org - międzynarodowe forum o Linuksie
http://www.computerhope.com/unix.htm - komendy w Linuksach
Historia artykułu
2008-11-13 - 1 poprawka,
2008-10-16 - Oryginalna publikacja,
Korekta: TQM, javaman, m33